ΙΕΡΑ ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Υπάρχει μία φράση που ακούμε στο τέλος της Θείας Λειτουργίας: «Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένο, από του νυν και έως του αιώνος». Από πού προέρχεται;
Εχει λεχθεί από τον Ιώβ (6 Μαΐου)
O Ιώβ ήταν άνθρωπος πολύ πλούσιος, ευσεβής, ενάρετος και δεν αδικούσε κανέναν. Aπέφευγε το κακό. Είχε επτά γιους και τρεις κόρες. Όμως απανωτές συμφορές του προέκυψαν. Ληστές έκλεψαν τρεις φορές τα κοπάδια του, έσφαξαν τους δούλους του, φωτιά έκαψε τα υπόλοιπα πρόβατά του και τέλος το σπίτι του κατέρρευσε σκοτώνοντας τα παιδιά του…και τα δέκα!
Μετά από όλες αυτές τις συμφορές αρρώστησε κιόλας, κόλλησε κάτι σαν λέπρα. Παρόλα αυτά ποτέ δεν έπαψε να δοξάζει τον Θεό ούτε πριν, ούτε μετά.
Μια μέρα που καθόταν πάνω στην κοπριά και έξυνε τις πληγές του με ένα κεραμίδι, (φανταστείτε την εικόνα: ο πρώην ευκατάστατος Ιώβ, με μια ζωή καθόλα συνετή, ήρεμη, οικογενειακή, τώρα κάθεται πάνω στην κοπριά έχοντας χάσει τα πάντα, βασανιζόμενος από απίστευτη φαγούρα που του δημιουργούν οι πληγές τις αρρώστιας και χρησιμοποιεί ένα κεραμίδι για να απαλύνει κάπως τον πόνο του)
Μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση, η άλλη τραγική φιγούρα της οικογένειας, η μάνα που δεν μπορούσε να αντέξει το χαμό των παιδιών της, αλλά τουλάχιστον είχε την υγεία της, γυρίζει και του λέει: Ζωή είναι αυτή που περνάς; Τι περιμένεις; Βλαστήμα τον Θεό και αυτοκτόνησε…Και ο Ιώβ της λέει: Όλα τα καλά που μας έστελνε ο Θεός, τα δεχόμασταν με ευχαρίστηση και τα κακά δεν μπορούμε να υπομείνουμε; Πράγματι για την υπομονή του αυτή, του τα ξαναγύρισε όλα ο Θεός και με το παραπάνω.
Και επισφράγισε την ζωή του με μια φράση που ακούγεται μέχρι σήμερα, αλλά και θα ακούγεται μέχρι να υπάρχει εκκλησία και Θεία Λειτουργία : Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένο, από του νυν και έως του αιώνος. Ας είναι ευλογημένο το όνομα του Κυρίου από τώρα και πάντοτε.

Έτσι λοιπόν κάθε φορά που ακούμε αυτή την φράση προς το τέλος της Θείας Λειτουργίας ας σκεφτόμαστε λίγο τον Ιώβ και την υπομονή του και ας παρακαλούμε τον Χριστό να μας χαρίσει ένα κομματάκι μικρό από την «Ιώβειο υπομονή» του και την ακλόνητη πίστη του στον Θεό. Μόνο υπομονή να έχουμε στην σημερινή πραγματικά δύσκολη εποχή, τίποτε άλλο, είναι αρκετό εφόδιο ή μάλλον είναι το μοναδικό εφόδιο: «ο υπομείνας εις τέλος ούτος σωθήσεται» (Ματθ. ι΄ 22).


Γιατί δεν έχουμε γυναίκες κληρικούς;

Η Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Παράδοση αποκλείει τη χειροτονία των γυναικων:

Α) Για ιστορικοθεολογικούς λόγους και κυρίως γιατί ο Ιερέας είναι τύπος του θεανδρικού (Θεός+άνδρας) προσώπου του Ιησού. Ο Κληρικός κλήθηκε όχι να καταλάβει μια βιοποριστική εργασία, αλλά για να είναι μέτοχος της Ιερωσύνης του Χριστού.

Β) Γιατί ο ίδιος ο Χριστός δεν επέλεξε καμία γυναίκα για απόστολο.

Γ) Γιατί αν κάποια γυναίκα έπρεπε να κατείχε ιερατικό αξίωμα αυτή θα ήταν η ίδια η Θεοτόκος αφού αξιώθηκε να γίνει μητέρα του σαρκωθέντος Υιού και λόγου του Θεού. (Και μόνο το παράδειγμα της Θεοτόκου είναι αρκετό ως απάντηση).

Δ) Στην ίδια την αποστολική παράδοση κατά την οποία οι Απόστολοι συμβαδίζοντας και συνεχίζοντας το παράδειγμα του Κυρίου, ουδέποτε χειροτόνησαν γυναίκα.

Πως συμμετέχει η γυναίκα στην Ορθοδοξία;

Με πάμπολλους και ουσιαστικούς τρόπους
- Ως Πρεσβυτέρα, συν-διακονώντας με τον Ιερέα
- Τα περισσότερα φιλανθρωπικά έργα βασίζονται στις δραστηριότητες γυναικών κυρίως.
- Η παροχή βοήθειας σε ασθενείς, φτωχούς, και κυρίως ηθική ενίσχυση προβληματικών οικογενειών, παραστρατημένων γυναικών, εγκαταλελειμμένων παιδιών, είναι αρμοδιότητες εκκλησιαστικές, που επωμίζονται κυρίως οι Γυναίκες.
- Η Γυναίκα (όπως βέβαια και κάθε βαπτισμένος Ορθόδοξος) μπορεί να τελέσει και αυτή, το μυστήριο του «βαπτίσματος της ανάγκης» ή «αεροβάπτισμα».

Οφθαλμό αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος, είναι δυνατόν;

Την εποχή εκείνη ίσχυε νόμος του Χαμουραμπί, o οποίος έλεγε «εάν τολμήσει κανείς από την τελευταία κατηγορία ν' αγγίξει ή να υβρίσει κάποιον της πρώτης, φονεύεται. Η Παλαιά Διαθήκη λέει «οφθαλμό αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος». Τέτοια γνώση έχουν oι άνθρωποι που στρέφονται εναντίον της Παλαιάς Διαθήκης, ώστε μιλούν ότι η Παλαιά Διαθήκη μιλά για αυτοδικία και ότι λέει να βγάζει ο ένας το μάτι του άλλου και να κόψουμε τη γλώσσα εκείνου που έκοψε τη δική μας γλώσσα και να σκοτώσουμε εκείνον που σκότωσε (το δικό μας άνθρωπο). Η Παλαιά Διαθήκη δε λέει τέτοια πράγματα. Η Παλαιά Διαθήκη λέει ότι πρέπει να είναι όλοι ίσοι απέναντι του νόμου και ο δικαστής πρέπει να μη προσωποληπτεί κι ο δικαστής πρέπει να αποδίδει το ίσο. Είναι ο περίφημος νόμος της ανταποδόσεως που δεν εφαρμόζεται από τον ίδιο τον παθόντα αλλά από το δικαστή, ο οποίος έχει μπροστά του τον άνθρωπο που έκανε κάτι και εκείνον o οποίος έπαθε κάτι. Και πρέπει να αποδώσει δικαιοσύνη και στον ένα και στον άλλο. Του δίνει λοιπόν το μέτρο αυτός ο νόμος. Έτσι θα καταλάβουμε τη συγγραφή στα υψηλά νοήματα της Αποκαλύψεως κι όχι στις λεπτομέρειες τις ιστορικές. Η Παλαιά Διαθήκη μας δίνει υπερφυσικές αλήθειες: να μου αποκαλύψει τον Θεό, τον ένα, τον ζώντα, τον Αληθινό, μας αποκαλύπτει πώς ήρθαμε στον κόσμο και γιατί ήρθαμε στον κόσμο, μας αποκαλύπτει ποιος είναι ο αίτιος του κόσμου, της υπάρξεώς μας κ.λ.π.

Του καθηγητή Νικολάου Μπρατσιώτη Από ομιλία στο Σεμινάριο Ορθοδόξου Πίστεως

Να εγκαταλείψουμε την εκκλησία του Χριστού εξαιτίας των σκανδάλων;

Η παρακάτω απάντηση, ας θεωρηθεί και ως ελάχιστος φόρος τιμής, ως ένδειξη αγάπης και σεβασμού προς το πρόσωπο των λειτουργών της εκκλησίας μας, μια φωνή υπεράσπισης, όχι του λειτουργήματος του κληρικού, γιατί το λειτούργημα δεν βάλλεται και δεν μπορεί να πειραχθεί, (με την έννοια της ευχαριστίας αφού η λογική λατρεία λαμβάνει χώρα στο «υπερουράνιο και νοερόν θυσιαστήριον») αλλά των ανθρώπων εκείνων που καθημερινά βάλλονται πανταχόθεν, που ξευτιλίζονται όσο καμία άλλη μερίδα συνανθρώπων μας, που στα εκατοντάδες ρεπορτάζ των ΜΜΕ δεν υπάρχει ούτε ένα που να πει :για στάσου, που φτάσαμε, που βαδίζουμε, γιατί τέτοιο μίσος και εναντίων ποιών;;; Των ανθρώπων εκείνων που καθημερινό τους μέλημα είναι οι ενορίτες τους; Των ανθρώπων εκείνων που στην διάρκεια της θητείας τους (της ζωής τους δηλαδή) προσεύχονται και μνημονεύουν για εκατομμύρια ψυχών ονομαστικά!;. Των ανθρώπων εκείνων που συμπάσχουν, αγωνιούν και συμπαραστέκονται έμπρακτα στον συνάνθρωπο τους;. Των ανθρώπων εκείνων που από την ίδρυση της εκκλησίας μέχρι σήμερα έχουν γίνει αιτία να σωθούν εκατομμύρια ψυχές;. Των ανθρώπων εκείνων που συνειδητά επιλέγουν να φορούν για όλη τους τη ζωή ένα και μόνο ρούχο, ένα μαύρο ράσο (και για αυτό ακόμα επικρίνονται!!!) κάθε μέρα, όλη μέρα, για πάντα; Των ανθρώπων εκείνων που στην διάρκεια της εκκλησιαστικής ιστορίας εκατοντάδες από αυτούς έδωσαν το αίμα τους, για τον Χριστό και την ορθοδοξία μας;

Σε καμία περίπτωση τα λόγια αυτά μη θεωρηθούν κολακευτικά ή ότι πηγάζουν από κάποιου είδους ιδιοτέλεια.

Σκάνδαλα πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν και "ουαί τω κόσµω από των σκανδάλων• ανάγκη γαρ ελθείν τα σκάνδαλα, πλην ουαί τω ανθρώπω δι’ ου το σκάνδαλον έρχεται..." (ματθ. ιη' 7)

Αλλοίμονο, δηλαδή, στον άνθρωπο εξαιτίας του οποίου έγινε σκάνδαλο και σκάνδαλα είναι ανάγκη (στο σχέδιο του Θεού) να υπάρχουν. Αλλοίμονο στον άνθρωπο και στον κόσμο όχι σε όλους τους ανθρώπους και όλους τους κληρικούς.


Έχετε παρατηρήσει ότι κατηγορούνται "όλοι οι Ιερείς" και όχι μερικοί από αυτούς; Αυτός που κατηγορεί, πάντα ξεκινάει λέγοντας: ο τάδε έκανε αυτό, είπε εκείνο κλπ, για να καταλήξει γενικεύοντας την κατηγορία, συμπεριλαμβάνοντας όχι μόνο όλους τους Ιερείς αλλά και την ίδια την Εκκλησία και τα μέλη της.


Έχετε παρατηρήσει ότι αυτοί που κατηγορούν, δεν έχουν ιδία γνώση περί του σκανδάλου, δεν έχουν καμία απόδειξη, αλλά το μεταφέρουν επειδή κάπου το άκουσαν;


Έχετε παρατηρήσει ότι οι επικριτές σπάνια πατάνε το πόδι τους στην εκκλησία και αν το κάνουν το κάνουν με βαριά καρδιά, όπως λένε, εξαιτίας των σκανδάλων στους κόλπους της Εκκλησίας;


Έχετε αναλογιστεί και παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι εκείνοι που εκκλησιάζονται τακτικά, είναι συνειδητά μέλη της εκκλησίας και μετέχουν στα μυστήρια της, σπανίως και ελαχίστως παραπονιούνται; Γιατί, έχουν κανένα όφελος οικονομικό ή κοινωνικό από αυτήν τους την συμμετοχή;


Έχετε αναλογιστεί και παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι που διακονούν και βοηθούν την εκκλησία, καθ' οιονδήποτε τρόπο, καμία αμοιβή, διευκόλυνση ή ωφέλεια υλική αποκομίζουν;


Ξέρετε ότι ενώ υπάρχουν πάνω από 10.000 Ιερείς σε όλη την Ελλάδα, αυτοί τους οποίους αφορούν τα σκάνδαλα (εμπλέκεται δηλαδή το όνομα τους) είναι λιγότεροι από το 1-2% του συνόλου και συνήθως, οι κατηγορίες για αυτούς είναι γελοίες: "μίλησε άσχημα", έκανε αυτό", "θεάθηκε από κάποιον να κάνει εκείνο", "πήρε τόσα χρήματα" κλπ. Λες και οι παπάδες δεν είναι κι αυτοί άνθρωποι, λες και είναι τέλειοι και αναμάρτητοι!


Επειδή δηλαδή, ένας απόστολος αποστάτησε, παρέκλινε και ξεκόπηκε από τους άλλους, σκανδάλισε με την συμπεριφορά του, πρέπει όλοι οι υπόλοιποι να είναι το ίδιο και πρέπει όλοι εμείς να ακολουθήσουμε τον ένα γιατί μας βολεύει καλύτερα;. Είναι αυτό δικαιολογία να εγκαταλείψουμε την Εκκλησία του Χριστού; Είναι αυτό δικαιολογία; Είναι;

Ο γέροντας Παΐσιος για τα σκάνδαλα:
Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας δεν έχει καμία έλλειψη. Η μόνη έλλειψη που παρουσιάζεται, είναι από μας τους ίδιους, όταν δεν αντιπροσωπεύουμε σωστά την Εκκλησία, από τον πιο μεγάλο στην ιεραρχία μέχρι τον απλό πιστό. Μπορεί να είναι λίγοι οι εκλεκτοί, όμως αυτό δεν είναι ανησυχητικό. Η Εκκλησία είναι Εκκλησία του Χριστού και Αυτός την κυβερνάει. Δεν είναι Ναός που κτίζεται με πέτρες, άμμο και ασβέστη από ευσεβείς και καταστρέφεται με φωτιά βαρβάρων, αλλά είναι ο ίδιος ο Χριστός• «και ο πεσών επί τον λίθον τούτον συνθλασθήσεται• εφ' ον δ' αν πέση, λικμήσει αυτόν».
Ο Χριστός ανέχεται σήμερα μια κατάσταση. Ανέχεται και ενεργεί η θεία Χάρις για χάρη του λαού. Μια μπόρα είναι• θα ξεκαθαρίσουν τα πράγματα• δεν θα σταθούν.
[...]
Αν όμως φταίει ένας δεσπότης, ένας παπάς, ένας καλόγερος, δεν φταίει ο Χριστός. Αλλά οι άνθρωποι δεν πάνε ως εκεί. «Αντιπρόσωπος του Χριστού δεν είναι;» λένε. Ναι, αλλά αναπαύεται ο Χριστός με αυτόν τον αντιπρόσωπο; Ή δεν σκέφτονται τι τον περιμένει αυτόν τον αντιπρόσωπο στην άλλη ζωή.
Γι' αυτό μερικοί που σκανδαλίζονται από μερικά γεγονότα καταλήγουν να μην πιστεύουν, γιατί δεν καταλαβαίνουν οι καημένοι ότι όπως, αν φταίει ένας χωροφύλακας, δεν φταίει το έθνος, έτσι κι αν φταίει ένας παπάς, δεν φταίει η Εκκλησία. Όσοι όμως σκανδαλίζονται, αλλά έχουν καλή διάθεση, καταλαβαίνουν, όταν τους εξηγήσεις. Αυτοί έχουν και ελαφρυντικά, γιατί μπορεί να μην είχαν βοηθηθεί και να έχουν άγνοια από μερικά πράγματα.

Πότε κάνουμε το σταυρό μας στις ακολουθίες, αλλά και γενικά όταν βρισκόμαστε μέσα στην Εκκλησία;

Κάνουμε το σταυρό μας:

1. Μόλις ανάψουμε το κερί μας.
2. Όταν μπαίνουμε στους Ιερούς Ναούς και όταν βγαίνουμε από αυτούς.
3. Στην αρχή κάθε ακολουθίας.
4. Σε κάθε Τριαδική εκφώνηση.
Δηλαδή κάθε φορά πού θα λέγεται ή θα ψάλλεται το: «Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι»,ή όταν ακούγεται το «... του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος...».
5. Σε κάθε εκφώνηση της Παναγίας:
«Της Παναγίας, αχράντου, υπερευλογημένης, ενδόξου, Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας...» που υπάρχει στα Ειρηνικά, Πληρωτικά και Μικρές Συναπτές.
6. Στα Απολυτίκια ή Τροπάρια όταν και όπου ακούγεται το όνομα του Αγίου ή της Αγίας της ημέρας, του Ναού κλπ.
7. Στον Όρθρο, όταν ψάλλεται, επαναλαμβανόμενο, το Μεγαλυνάριο της Παναγίας: «Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ…». Το σταυρό μας είναι προτιμότερο να τον κάνουμε , όταν φθάνει η ψαλμωδία στο: «...την όντως Θεοτόκον ...», για να τονίζεται η πίστη ότι εγέννησε Θεόν.
8. Στη Μικρή και Μεγάλη Είσοδο, όταν περνούν από μπροστά μας το Ευαγγέλιο και τα Τίμια Δώρα.
9. Στον Τρισάγιο ύμνο: «Άγιος ο Θεός, Άγιος Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος, ελέησον ημάς».
10. Στο «Δεύτε προσκυνήσωμεν και προσπέσωμεν...» το όποιο επαναλαμβάνεται τρις. Μαζί με το σταυρό μας σ' αυτήν την περίπτωση κάνουμε κάθε φορά και μία μικρή μετάνοια.
11. Πριν από το τέλος του Εσπερινού, όταν ο Ιερέας λέγει το «Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα, κατά τό ρήμα σου έν ειρήνη ότι είδον οί οφθαλμοί μου τό σωτήριόν σου…».
12. Στις απολύσεις των ακολουθιών (Εσπερινού, Όρθρου και λοιπών ακολουθιών),καθώς και στην απόλυση της Θείας Λειτουργίας.
13. Κάθε άλλη φορά, κατά τις διάφορες αιτήσεις του Ιερέα , έφ' όσον αυτό αναπαύει ή ευχαριστεί τον πιστό.
14. Όταν προσκυνούμε τις άγιες Εικόνες ή άγια Λείψανα.
15. Πριν κοινωνήσουμε και μετά τη Θεία Κοινωνία.

ΔΕΝ κάνουμε το σταυρό μας:
1. Όταν μας θυμιάζει ο Ιερέας. Στις περιπτώσεις αυτές αντί Σταυρού, κάνουμε μια υπόκλιση της κεφαλής ευχαριστούντες τον Ιερέα για την τιμή πού μας κάνει: Μετά τις άγιες Εικόνες να θυμιάζει και εμάς, ως εικόνες του Θεού! Εάν καθόμαστε , πρέπει να σηκωνόμαστε.
2. Όταν στην αρχή του Όρθρου αναγινώσκεται ο Εξάψαλμος.
Το σταυρό μας μπορούμε να κάνουμε στην αρχή και στο τέλος του Εξάψαλμου. Σ' όλη όμως τη διάρκεια αυτού, ακόμη και στο μέσον του, όταν λέγουμε τα «Δόξα... Και νυν... Αλληλούια...» ΔΕΝ κάνουμε το σταυρό μας, αλλά παρακολουθούμε «εν πάση σιωπή και κατανύξει» τον Αναγνώστη, ο όποιος «μετ' ευλάβειας και φόβου Θεού», διαβάζει τον Εξάψαλμο. Διότι ό χρόνος αυτός τής αναγνώσεως προεικονίζει το χρόνο τής Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου, κατά τη διάρκεια του οποίου με φόβο και τρόμο θα αναμένουμε την τελική κρίση Του για εμάς. Και, όπως τότε, έτσι και τώρα θα πρέπει σιωπώντες, όρθιοι, ακίνητοι, χωρίς μετακινήσεις ή, προπαντός, χωρίς και τούς παραμικρούς θορύβους, να παρακολουθούμε την ανάγνωση αυτή. (Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις εσπερινές ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας, οι οποίες είναι ό Όρθρος της επομένης. Διότι τότε, αφηρημένοι, μπαίνουμε στους Ναούς χωρίς να προσέχουμε, εάν εκείνη την ώρα διαβάζεται ο Εξάψαλμος. Σ' αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να παραμένουμε ακίνητοι στην είσοδο του Κυρίως Ναού και μετά το πέρας της αναγνώσεως να μετακινούμαστε για να καταλάβουμε τη θέση μας).
3. Όταν φιλάμε το χέρι Ιερωμένου.
Η συνήθεια ορισμένων να κάνουν το σταυρό τους πριν φιλήσουν το χέρι του Επισκόπου ή Ιερέα ή οποιουδήποτε ρασοφόρου είναι λανθασμένη. Το σταυρό μας τον κάνουμε, όταν ασπαζόμαστε τις άγιες Εικόνες και όχι όταν ασπαζόμαστε το χέρι του Ιερωμένου. Όταν λοιπόν πρόκειται να επικοινωνήσουμε ή να συναντηθούμε με Ιερωμένο, μπορούμε να πούμε «Ευλόγησον, Δέσποτα ή Πάτερ» ή «Την ευχή σας, Σεβασμιώτατε ή Αγιε Καθηγούμενε ή Πάτερ και κάνοντας μία μικρή υπόκλιση της κεφαλής να ασπαστούμε το δεξί του χέρι, όποτε συνεχίζουμε το διάλογο μαζί του, όπως επιθυμεί ό καθένας. Το ίδιο κάνουμε και φεύγοντας από κοντά του. Λέμε, «Την ευχή σας ή Ευλογείτε, Πάτερ», κάνουμε μικρή υπόκλιση, προτείνοντας τις παλάμες μας σταυροειδώς, ασπαζόμαστε τη δεξιά του και φεύγουμε.
4. Όταν λαμβάνουμε το αντίδωρο από το χέρι του Ιερέα, το οποίο (χέρι) στη συνέχεια το ασπαζόμαστε.

Τι σημαίνει:"Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον"

Το αίτημα αυτό δεν είναι μόνο για μας: δεν ζητούμε τον άρτο τον επιούσιο μόνο για τον εαυτό μας, αλλά για όλους. Ζητούμε τόσο τα βασικά και αναγκαία καθημερινά υλικά όσο και κυρίως τα πνευματικά αγαθά.
Κατά τον άγιο Χρυσόστομο, δεν ζητούμε την πολυτέλεια και την τρυφή, αλλά τον άρτον τον επιούσιον δηλαδή τα βασικά και απαραίτητα.
Ο Αγ.Νεκτάριος αναφέρει:«Προϊούσης της προσευχής αιτούμεθα και λέγομεν: «τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον». Τούτο δύναται και πνευματικώς και απλώς να νοηθή, επειδή και εκατέρα η ερμηνεία θεία ευδοκία λυσιτελεί εις σωτηρίαν. Διότι άρτος ζωής ο Χριστός εστί, και ο άρτος ούτος ουκ εστί πάντων, αλλά ημέτερος εστί.
Κατά τους αγίους Πατέρες λοιπόν με το αίτημα αυτό ζητούμε, κυρίως τον πνευματικό Άρτο, που είναι ο Χριστός. Ο Χριστός προσφέρεται σε μας (Σε κάθε Θεία Λειτουργία) με το λόγο Του και με το Σώμα και με το Αίμα Του.

Πως προέκυψε η φράση "Κουτσοί στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα";
Στα 1830, σ' ένα χωριουδάκι της Κυνουρίας, στο Άστρος, παρουσιάστηκε ένας περίεργος άνθρωπος, που άρχισε να διαδίδει επίμονα ότι ήταν ο... Άγιος Παντελεήμονας, που ήρθε να σώσει τον κόσμο από τις διάφορες αρρώστιες, που τον μάστιζαν. Όπως ξέρουμε όλοι μας σχεδόν, ο πραγματικός Άγιος Παντελεήμονας είναι ο προστάτης των ανάπηρων και οι Χριστιανοί πιστεύουμε ότι γιατρεύει, εκτός από τις άλλες παθήσεις και τις παραμορφώσεις του σώματος, καθώς και τους τυφλούς. Ο άγνωστος, ωστόσο, του Άστρους δεν έκανε το παραμικρό θαύμα. Επειδή, όμως, δεν ενοχλούσε κανέναν με την παρουσία του, τον άφηναν να λέει ό,τι θέλει. Παρ όλ' αυτά, η φήμη πως στο όμορφο χωριό της Κυνουρίας παρουσιάστηκε ο Άγιος Παντελεήμονας, απλώθηκε γρήγορα σε όλη την τότε Ελλάδα. Όπως ήταν επόμενο, όσοι έπασχαν από τα μάτια τους, τ’ αφτιά τους, τα πόδια τους και από ένα σωρό άλλες ασθένειες, παράτησαν τα σπίτια τους και τις δουλειές τους και ξεκίνησαν να πάνε στο Άστρος, με την ελπίδα ότι θα γίνουν καλά. Κι ήταν τόσοι πολλοί αυτοί οι ανάπηροι, ώστε από τα διάφορα χωριά που περνούσαν, έλεγαν οι άλλοι που τους έβλεπαν: «Κουτσοί, στραβοί, στον Άγιο Παντελεήμονα».

Γιατί ο μόνος Ευαγγελιστής που αναφέρει την συγνώμη που ζήτησε ο σταυρωμένος ληστής από τον Χριστό είναι ο Λουκάς, ενώ ούτε ο Ματθαίος ούτε ο Ιωάννης, που ήταν και παρών στην σταύρωση , δεν το αναφέρει;

Τό γεγονός τῆς συσταύρωσης τῶν δύο ληστῶν μέ τό Χριστό ἀναφέρεται ἀπό τούς τρείς εὐαγγελιστές Ματθαῖο (27,38.44), Μάρκο (15,27-28) καί Λουκᾶ (23,32.39-42). Οἱ εὐαγγελιστές αὐτοί ὀνομάζονται «συνοπτικοί» καί τά εὐαγγέλιά τους, σ’ ἕνα μεγάλο μέρος τους, παρουσιάζουν ὁμοιότητες ὡς πρός τά γεγονότα πού ἐκθέτουν. Ἀντίθετα, τό κατά Ἰωάννην εὐαγγέλιο διαφέρει τῶν συνοπτικῶν, καθώς ἐπιμένει στήν παρουσίαση τῆς διδασκαλίας τοῦ Χριστοῦ καί σέ ἱστορικές λεπτομέρειες πού δέν ἔχουν καθόλου ἀναφερθεῖ στά τρία παραπάνω εὐαγγέλια πού χρονικά προηγοῦνται. Μέ ἄλλα λόγια, ὁ Ἰωάννης, καθώς εἶναι ὁ τελευταῖος χρονικά πού καταθέτει γραπτά τή μαρτυρία του, ἔχοντας ὑπόψη του τά ἄλλα τρία εὐαγγέλια, δίνει προτεραιότητα σέ πληροφορίες πού δέν ἔχουν καταγραφεῖ. Αὐτό δικαιολογεῖ τήν ἰδιαιτερότητα τοῦ εὐαγγελίου ὡς πρός τό περιεχόμενό του καθώς καί τήν ἀποσιώπηση τῆς παρουσίας τῶν ληστῶν, γιά τούς ὁποίους ἔχουν ἤδη γράψει οἱ προηγούμενοι εὐαγγελιστές.

Σχετικά μέ τήν πολύ εὔστοχη παρατήρησή σας, ὡς πρός τή λεπτομέρεια τῆς μετάνοιας τοῦ ληστῆ, πρέπει νά παρατηρήσουμε τά ἑξῆς: τόσο ὁ Ματθαῖος, ὅσο καί ὁ Μάρκος ἀπευθύνουν τό εὐαγγέλιό τους στούς ἐξ Ἰουδαίων χριστιανούς. Αὐτό πού ἐνδιαφέρει ἕναν Ἰουδαῖο εἶναι κυρίως κατά πόσον τά γεγονότα πού σχετίζονται μέ τό Χριστό ἔχουν προφητευτεῖ στήν Παλαιά Διαθήκη, ὥστε νά ἐπιβεβαιώνεται ἡ Μεσσιακή του ἰδιότητα. Τό γεγονός τῆς ἀναγνώρισης τῆς ἰδιότητας αὐτῆς τοῦ Χριστοῦ ἀπό ἕνα ὁμοεθνή ληστή, τούς ἐνδιαφέρει ἀπό λίγο ἕως καθόλου. Γι’ αὐτό ἄλλωστε καί ὁ Ματθαῖος καί ὁ Μάρκος παρουσιάζουν τή συσταύρωση ὡς πρακτική ἔκφραση τῆς γενικότερης ὑβριστικῆς ἐπίθεσης ἐναντίον τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ἀκριβῶς καί ἐπινοήθηκε ἀπό τούς σταυρωτές, παραπέμποντας τούς Ἰουδαίους στήν ἐκπλήρωση τῆς γνωστῆς σ’ ἐκείνους προφητείας «καί μετά ἀνόμων ἐλογίσθη» (Ησ 53,12. βλ. Μρκ 15,28 καί Λκ 22,37).

Ἀντίθετα, τό κατά Λουκᾶν εὐαγγέλιο εἶναι ἐπιστολή πού ἀποστέλλεται στόν ἀξιωματοῦχο («κράτιστο») Θεόφιλο, πού ἀσφαλῶς ἔχει εἰδωλολατρικό παρελθόν. Ἔτσι, καταγράφονται κυρίως τά γεγονότα πού θά ἐνδιέφεραν καί θά μποροῦσαν νά ἐκτιμηθοῦν ἀπό κάποιον μέ ἀνάλογες ἀναζητήσεις. Ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό τοῦ εὐαγγελίου αὐτοῦ εἶναι ἡ προβολή τῆς συγχωρητικῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ: Ὁ Λουκᾶς εἶναι ὁ μόνος εὐαγγελιστής πού παραθέτει τήν θαυμάσια παραβολή τοῦ «εὐσπλάχνου πατρός» ἤ ἀλλιῶς τοῦ «ἀσώτου» (Λκ 15) καί τό περιστατικό τῆς μετάνοιας τοῦ Ζακχαίου (Λκ 19,1-10). Ἐπιπλέον, ὑπογραμμίζεται ἡ θυσιαστική ἀγάπη τοῦ Κυρίου πού προσφέρεται ὡς «ἱλασμός» στό βωμό τοῦ σταυροῦ γιά νά προσφέρει τή λύτρωση. Ἀποκορύφωμα καί ἀπόδειξη αὐτῆς τῆς λυτρωτικῆς του δύναμης εἶναι ἡ ἄμεση δυνατότητα εἰσόδου στόν παράδεισο, ὄχι σέ ἕναν δίκαιο ἄνθρωπο, ἀλλά στό συσταυρωμένο ληστή, ὁ ὁποῖος, μάλιστα, λίγο πρίν συμμετεῖχε στούς ὀνειδισμούς ἐναντίον τοῦ Λυτρωτῆ του.

Τί είναι η Επιλύχνιος Ευχαριστία (Φως Ιλαρόν);

Φως ιλαρόν
Φως ιλαρόν άγίας δόξης αθανάτου Πατρός, ουρανίου, άγίου, μάκαρος, Ιησού Χριστέ, ελθόντες επί την ήλίου δύσιν, ίδόντες φως εσπερινόν υμνούμεν Πατέρα, Υίόν και Άγιον Πνεύμα, Θεόν. Άξιον σε εν πάσι καιροίς υμνείσΘαι φωναίς αισίαις, Υιέ Θεού, ζωήν ο διδούς διό ο κόσμος σε δοξάζει.
Κύριε 'Ιησού Χριστέ, πού είσαι το γλυκό φως τής αγίας δόξας του αθανάτου, του ουρανίου, του αγίου, του μακάριου Πατέρα σου, τώρα πού φτάσαμε στη δύση του ήλιου και είδαμε το εσπερινό φως, υμνούμε τον Πατέρα, εσένα τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, τον ένα Θεό. Πρέπει σε κάθε ώρα και στιγμή να σε υμνούμε με καθαρές ψυχές και χαρούμενες φωνές, Υιέ Θεού, γιατί εσύ δίνεις τη ζωή και γι' αυτό ο κόσμος σε δοξάζει.
Επιλύχνιος Ευχαριστία (Φως Ιλαρόν)
Η Επιλύχνιος Ευχαριστία (Φως Ιλαρόν) είναι αρχαίος ύμνος, που συνδέθηκε με την ακολουθία του Εσπερινού από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Η ύπαρξη του ύμνου αυτού μαρτυρείται ήδη από τον 4ο μ.Χ. αιώνα. Μάλιστα, ο Μέγας Βασίλειος αναφέρεται στην ύπαρξή του και τον χαρακτηρίζει ως «αρχαίαν φωνήν». Από τη μαρτυρία αυτή συνάγεται, ότι η Επιλύχνιος Ευχαριστία απηχεί λατρευτική παράδοση πολύ αρχαιότερη του 4ου μ.Χ. αιώνος. Η σύνθεση του ύμνου αποδίδεται στον μάρτυρα Αθηνογένη, ο οποίος, κατά την παράδοση, τον εκφώνησε, την ώρα που τον οδηγούσαν στο μαρτύριο. Ο ύμνος, με ποιητική γλώσσα, απευθύνεται προς το Χριστό, τον οποίο και ονομάζει Φως Ιλαρόν. Το Ιλαρόν, όμως, αυτό Φως, είναι διαφορετικό, ως προς τη φύση Του, από το κτιστό φως του ήλιου, γιατί είναι το «(Φως) της Αγίας Δόξης του Αθανάτου, Ουρανίου και Μάκαρος Θεού Πατρός». Σε αυτό το Άκτιστο Φως της Αγίας Δόξης, που είναι ο Χριστός, ανάγουν οι χριστιανοί λατρευτικά το νου και την καρδιά τους, κάθε φορά, που, «επί την ηλίου δύσιν», βλέπουν το «εσπερινόν φως» του φυσικού ήλιου, και μέσα από αυτή τη μυσταγωγική αναγωγή αισθάνονται την ανάγκη να υμνήσουν «Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα, Θεόν». Ο επίλογος του ύμνου, απευθυνόμενος, όπως και ο υπόλοιπος ύμνος, προς το Χριστό, δικαιολογεί την πνευματική αυτή αντίδραση των χριστιανών στη θέα του εσπερινού φωτός, γιατί «...Άξιον Σε εν πάσι καιροίς υμνήσθαι φωναίς οσίαις, Υιέ Θεού, ζωήν ο διδούς, διό ο κόσμος Σε δοξάζει
Τα καλά και συμφέροντα ταις ψυχαίς ημών...παρά του Κυρίου αιτησώμεθα. Ποια είναι τα "καλά και συμφέροντα";

Τα συμφέροντα ταις ψυχαίς ημών.
Τα καλά και συμφέροντα πού ζητούμε από τον Κύριο, δεν είναι εκείνα που οι κοσμικοί άνθρωποι ονομάζουν "καλά και συμφέροντα". Διότι «για τούς πιστούς είναι άλλος ο χαρακτήρας των συμφερόντων, όχι αυτός πού νομίζει ο πολύς κόσμος».
Ο χριστιανός γνωρίζει ότι υπάρχει ψυχή και άλλη ζωή, και βλέπει τα πάντα με το πρίσμα της αιωνιότητος.

Ωστόσο, επειδή οι χριστιανοί πολλές φορές δεν γνωρίζουμε το συμφέρον τής ψυχής μας, παρακαλούμε τον Χριστό να μας δίνη ό,τι Εκείνος κρίνει ως συμφέρον.
Λέγει ο ιερός Χρυσόστομος: «Δεν γνωρίζεις εσύ εκείνα που σε συμφέρουν, όπως τα γνωρίζει ό Θεός πολύ καλά. Πολλές φορές ζητάς βλαβερά και επικίνδυνα πράγματα, ο Θεός όμως που ενδιαφέρεται περισσότερο για την σωτηρία σου δεν προσέχει την αίτηση, αλλά σε κάθε περίπτωση φροντίζει για το συμφέρον σου».
Έτσι ο πιστός δεν θλίβεται εάν δεν λάβει εκείνο που ζήτησε, διότι πιστεύει ότι ο Κύριος είναι ο βάθει σοφίας φιλανθρώπως πάντα οικονόμων και το συμφέρον πάσιν απονέμων.
Και είτε λάβει απάντηση στο αίτημα του είτε όχι, ευχαριστεί και δοξολογεί την αγάπη Του.

Εάν δεν λαμβάνουμε από τον Θεό ό,τι ζητούμε, είναι επειδή ζητούμε λίθο και όχι τον Αρτο της ζωής. «Ας είναι πνευματικά όλα τα αιτήματα σου, και θα λάβεις οπωσδήποτε», τονίζει ο ιερός Χρυσόστομος.
Ο ίδιος ο Κύριος μας προτρέπει να μην ζητούμε ασήμαντα πράγματα, διότι, όπως μας διαβεβαίωσε, ενός έστι χρεία. Κι εμείς στην θεία Λειτουργία ζητούμε από τον θεό τον ουράνιο Αρτο, τον Χριστό. Αυτός είναι το Έν το οποίο μας συμφέρει: Μας φέρει όλους μαζί κοντά στον ουράνιο Πατέρα.

Τι σημαίνει ομολογία πίστεως, ποιές είναι οι απαράβατες (προϋπο)θέσεις που πρέπει να έχει κατά νου ένας ορθόδοξος χριστιανός;

Πρώτα-πρώτα, λοιπόν, ομολογούμε και κηρύττουμε και αποδεχόμαστε τα δώδεκα άρθρα πού Βρίσκονται στο κοινό Σύμβολο της Πίστεως, δηλαδή αυτά πού περιέχονται στο «Πιστεύω εις ένα Θεόν», τα οποία καθημερινά τα διαβάζουμε και ό καθένας μόνος του και από κοινού, και στα κελλιά μας και στις άγιες εκκλησίες του Θεού, στις όποιες θα τύχει να παρευρεθούμε. Διότι ακούμε τον θείο Χρυσόστομο να λέγει: «Είναι δόγματα πού κατέβηκαν από τον Ουρανό οι φρικτοί κανόνες πού βρίσκονται στο Σύμβολο» (στην Ομιλία Μ' στην Α' προς Κορινθίους).
Δεύτερο, ομολογούμε και ενστερνιζόμαστε όλα τα αλλά δόγματα, όσα ή Καθολική και Ανατολική Αγία Εκκλησία του Χριστού ομολογεί και κηρύττει. Τόσο αυτά πού αφορούν την υψηλή και Τριαδική θεολογία, δηλαδή τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, των οποίων ή Θεότητα είναι μία, σύμφωνα με τον Ε' Κανόνα της δευτέρας Οικουμενικής Συνόδου, όσο και αυτά πού έχουν σχέση με την βαθιά και ένσαρκη Οικονομία του Θεού Λόγου. Και για να πω αυτό πού λέει ό Μέγας Βασίλειος: «Πιστεύουμε σύμφωνα με όσα ομολογήσαμε ατό βάπτισμα μας και φρονούμε σύμφωνα με' όσα έχουμε πιστεύσει» (στον Α' Ασκητικό Λόγο).
Τρίτο, ομολογούμε και αποδεχόμαστε με ευσεβές φρόνημα τα επτά θεία και ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας, τα οποία είναι: Το άγιο Βάπτισμα, το άγιο Μύρο, ή θεία Ευχαριστία, ή Ιεροσύνη, ό νόμιμος Γάμος, ή Μετάνοια και το Ευχέλαιο. Και αυτά τα τιμούμε και τα σεβόμαστε με κάθε πίστη και ευλάβεια, ως αναγκαιους συντελεστές στη σωτηρία της ψυχής μας• και αποδεχόμαστε την χάρη και τον αγιασμό αυτών των Μυστηρίων, σύμφωνα με το (ιεροτελεστικό) τυπικό πού τηρείται και διαφυλάσσεται στην Ανατολική (Ορθόδοξη) του Χριστού Εκκλησία.
Τέταρτο, κρατάμε τίς αποστολικές παραδόσεις, πού διδαχθήκαμε είτε προφορικά είτε με' Επιστολή των θείων και ιερών Αποστόλων και μένουμε (σταθεροί) σ' αυτά πού μάθαμε και επιβεβαιώσαμε, όπως ό απόστολος Παύλος παραγγέλλει σ' εμάς και σ' όλους τους χριστιανούς και στην Α' προς Κορινθίους Επιστολή και στην Β' προς Θεσσαλονικείς και στην Β' προς Τιμόθεο.
Πέμπτο, μαζί με τις παραδόσεις των αποστόλων κρατούμε και αποδεχόμαστε και τις παραδόσεις της Εκκλησίας, δηλαδή αυτές που ορίσθηκαν από τους διαδόχους των αποστόλων -ήταν φρόνημα του κακόδοξου Μοντανού, ό όποιος άκμασε κατά τον δεύτερο αιώνα, το να αθετεί τις παραδόσεις και τις συνήθειες της Εκκλησίας, σύμφωνα με τον Ευσέβιο, βιβλίο Ε', κεφ. ΙΕ' της Εκκλησιαστικής Ιστορίας-, γιατί τα δόγματα και οι παραδόσεις της Εκκλησίας δεν είναι αντίθετα μεταξύ τους• μη κάτι τέτοιο! Άλλα μάλλον το ένα είναι συστατικό του άλλου. Γιατί, αφενός τα δόγματα της Πίστεως συνιστούν (συγκροτούν) τις παραδόσεις της Εκκλησίας• και αφετέρου οϊ παραδόσεις της Εκκλησίας θεμελιώνονται επάνω στα δόγματα της Πίστεως. Έτσι και τα δύο μαζί έχουν την ίδια σπουδαιότητα για την ευσέβεια (των πιστών). Γι' αυτό και ό μέγας Βασίλειος είπε ότι «αυτά τα δύο έχουν την ίδια ισχύ για την ευσέβεια» (Κανόνας 91ος). Γιατί, όπως οί μεγάλες πέτρες στέκονται με τίς μικρές, και οϊ δύο μαζί συγκροτούν την οικοδομή -επειδή αν θελήσει κανείς να γκρεμίσει τίς μικρές, γκρεμίζει ταυτόχρονα και τίς μεγάλες-, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και τα δόγματα της Πίστεως στέκονται μαζί με τίς παραδόσεις της Εκκλησίας• και αν θελήσει κανείς να αθετήσει τίς παραδόσεις της Εκκλησίας, αθετεί μαζί και τα δόγματα της Πίστεως. Για αυτό είπε πάλι ό Μέγας Βασίλειος: «Γιατί αν επιχειρούσαμε να εγκαταλείψουμε τίς άγραφες συνήθειες, επειδή τάχα δεν έχουν μεγάλη σπουδαιότητα, χωρίς να το είχαμε αντιληφθεί θα ζημιώναμε στα πιο σημαντικά σημεία το Ευαγγέλιο• και μάλλον θα καταντούσαμε το κήρυγμα (του Ευαγγελίου) απλό όνομα (Κανόνας 91ος).
Έκτο, κρατούμε και αποδεχόμαστε όλους τους ιερούς κανόνες των πανευφήμων αποστόλων, των επτά Οικουμενικών Συνόδων, των τοπικών Συνόδων και των κατά μέρος αγίων και θεοφόρων πατέρων, πού επικυρώθηκαν από την Έκτη Οικουμενική Σύνοδο στον β κανόνα της και από την Έβδομη στον α' κανόνα της. Και μαζί με τους κανόνες αποδεχόμαστε και τα πρακτικά των ίδιων αγίων Συνόδων, γιατί και τα δύο αυτά έχουν την ίδια εγκυρότητα.
Έβδομο, και για να ολοκληρώσουμε, όλα όσα αποδέχεται και ομολογεί ή Αγία, Καθολική, Αποστολική και Ανατολική Εκκλησία του Χριστού, ή κοινή και πνευματική μας μητέρα, αυτά και εμείς αποδεχόμαστε και ομολογούμε μαζί της. Και όσα αυτή αποστρέφεται και αποκηρύττει, αυτά παρόμοια κι' εμείς τα αποκηρύττουμε και τα αποστρεφόμαστε μαζί της σαν παιδιά της και ειλικρινή και γνήσια.

Μπορεί να τελεστεί Θεία Λειτουργία, σε χώρο εκτός της Εκκλησίας;

Αρχικά να πούμε ότι δεν γίνεται Θεία Λειτουργία έκτος Εκκλησίας παρά μόνο εάν υπάρχει λόγος σοβαρός. Πέρα από τα ιερά σκεύη ( δισκοπότηρο, Ευαγγέλιο κτλ ) απαραίτητο είναι το Αντιμήνσιο. (τετράγωνο ύφασμα διακοσμημένο κυρίως με την εικόνα της Ταφής του Χριστού)Η λέξη Αντιμήνσιο προέρχεται από την ελληνική λέξη αντί και τη λατινική λέξη Μένσα, που σημαίνει Τράπεζα. Δηλαδή, χρησιμοποιείται αντί της Αγίας Τράπεζας.
Το Αντιμήνσιο είναι πάντα υπογεγραμμένο από τον Επίσκοπο της τοπικής Εκκλησίας.
Υπάρχει πιθανότητα η χρήση του να άρχισε την εποχή της Εικονομαχίας, όταν οι Ορθόδοξοι διώχθηκαν από τους ναούς και δεν είχαν που να λειτουργούνται. Αναγκαστικά οι λειτουργίες γίνονταν σε σπίτια ή στην ύπαιθρο.
Στο κέντρο του Αντιμηνσίου ζωγραφίζεται η ταφή του Κυρίου, γιατί η Αγία Τράπεζα συμβολίζει τον Τάφο του Κυρίου.
Στις γωνίες του πρέπει να έχει ραμμένα ιερά λείψανα αγίων Μαρτύρων, γιατί αντικαθιστά την εγκαινιασμένη Αγία Τράπεζα που στο εσωτερικό της έχει πάντοτε ενσωματωμένα ιερά λείψανα Μαρτύρων.